Çocuk sahibi olmak isteyen fakat doğal yöntemlerle olamayan hastalara yapılan tedavilere genel olarak yardımcı üreme teknikleri adı verilir. Yardımcı üreme tetkiklerinde ilk tercih, daha basit, uygulanması kolay, maliyeti daha uygun olması sebebiyle aşılama (İntrauterin İnseminasyon) yöntemidir. Diğer bir yardımcı üreme tekniği ise tüp bebek (In Vitro Fertilizasyon) tedavisidir.
Aşılama Nedir?
Aşılama (İntrauterin İnseminasyon), baba adayından alınan spermlerin ayıklanarak en hızlı ve kaliteli olanların, kadının rahmi içine yapay yolla yerleştirilmesi işlemidir.
Anne adayı adetinin üçüncü günü yapılan muayene ile yumurta hücreleri ve hormon durumu değerlendirilir ve çeşitli ilaçlarla bu yumurta hücreleri uyarılır ve birkaç günlük aralıklarla yapılan ultrasonografik ölçümlerle yumurta hücreleri değerlendirilir ve yeterli olgunluğa ve büyüklüğe ulaştığında çatlaması sağlanır. Bu aşamada erkekten alınan meni laboratuvar koşullarında hazırlanır, yüksek kalitede olanlar seçilir.
Kadın jinekolojik muayene masasında rutin jinekolojik muayene edilir şekilde muayene masasına alınır, spekulum ile rahim ağzı görülür ve ince bir boru (kanül) vasıtası ile bu spermler rahim içine bırakılır. Amaç spermlerin tüpler boyunca ilerleyerek yumurtalığı döllemesi ve oluşan embriyonun rahim içine yerleşerek sağlıklı bir gebeliğin başlamasıdır.
Aşılama Kimlere Yapılabilir?
Yardımcı üreme tekniklerinden özellikle nedeni belirlenemeyen kısırlık (açıklanamayan infertilite) olgularında başlangıç için ilk basamak tedavi yöntemidir.
Kadının en az bir tüpü açık olmalı, yeterli yumurta rezervi olmalıdır. Vajinismus gibi cinsel işlev bozuklukları, servikal mukus ve anatomik bozuklukları olan kadınlara yapılabilir.
Sperm sayısının ya da kalitesinin düşük olduğu durumlar, meni boşalmasında bozuklukları olan çiftler için de uygundur.
Aşılama Kimlere Yapılamaz?
Kadında her iki tüpün kapalı olduğu durumlar, yumurtalık rezervinin çok düşük olduğu durumlar, şiddetli endometriozis olguları, erkeğin sperm sayı ve kalitesinin ileri derecede düşük olduğu durumlar aşılama için uygun değildir. Bu hastaların zaman kaybetmeden tüp bebek (IVF) tedavisine yönlendirilmesi daha mantıklı görülmektedir.
Aşılamada Gebelik Başarısı Nedir?
Gebelik başarısı kişiseldir, altta yatan nedene bağlı olarak değişmekle beraber yaklaşık %10-30’lar arasındadır. Genellilkle 2-3 aylık (siklus) deneme sonrası gebelik oluşmaması durumunda çiftler Tüp bebek (IVF) tedavisine yönlendirilirler. IVF başarısı aşılama yönteminden daha yüksektir.
Aşılama Sonrası Gebelik Testi Ne Zaman Bakılmalıdır?
Aşılama sonrası 10-12. günden sonra kanda Beta-hcg (gebelik testi) bakılabilir.
Mikroçip Aşılama Yöntemi Nedir?
Mikro çip aşılama yönteminde erkekten alınan sperm örneği mikrokanallardan kurulu akışkan bir düzenek içine verilir ve bu mikro kanalları başarı ile geçen, kalitesi ve hareket kabiliyeti yüksek spermler seçilmiş olur. Daha sonra bu spermler aşılama işleminde kullanılır ve başarı şansı biraz daha yüksektir.
